Trójglicerydy to jedne z najważniejszych lipidów w organizmie człowieka, pełniące funkcję zapasowego źródła energii. Poziom tych związków we krwi jest ściśle związany z codzienną dietą i stylem życia, a ich nadmierna ilość może prowadzić do poważnych zaburzeń zdrowotnych. Czym dokładnie są trójglicerydy i jakie są ich najczęstsze przyczyny podwyższenia?
Z tego artykułu dowiesz się m.in.:
Trójglicerydy to jeden z głównych rodzajów lipidów obecnych w osoczu krwi. Pełnią istotną funkcję jako zapasowe źródło energii dla organizmu. Powstają głównie wtedy, gdy spożywamy więcej kalorii, niż jesteśmy w stanie zużyć — szczególnie tych pochodzących z cukrów prostych i tłuszczów. Nadmiar energii zostaje przekształcony i zmagazynowany właśnie w formie trójglicerydów. Proces ten zachodzi przede wszystkim w wątrobie i tkance tłuszczowej. To, ile trójglicerydów krąży we krwi, w dużej mierze zależy od codziennych nawyków żywieniowych i stylu życia.
Zobacz też: Badanie kliniczne Otyłość
Najczęstszą przyczyną podwyższonego poziomu trójglicerydów, czyli hipertrójglicerydemii, jest niewłaściwa dieta — zbyt obfita w kalorie, bogata w łatwo przyswajalne węglowodany i tłuszcze nasycone. Gdy organizm nie zużywa dostarczonej energii, odkłada ją w postaci trójglicerydów, co prowadzi do ich nadmiaru we krwi. Zaburzenia w ich metabolizmie mogą być również skutkiem chorób metabolicznych, takich jak cukrzyca typu 2, insulinooporność czy niedoczynność tarczycy.
Do innych czynników ryzyka należą:
Warto też pamiętać, że niektóre leki — na przykład kortykosteroidy, estrogeny czy beta-blokery — mogą wpływać na wzrost stężenia trójglicerydów.
Nieprawidłowy poziom tych lipidów nie jest tylko kwestią energetyczną — to ważny sygnał zaburzeń metabolicznych, które mogą zwiększać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Dlatego kontrola stężenia trójglicerydów ma kluczowe znaczenie nie tylko dla utrzymania dobrej kondycji, ale przede wszystkim dla zdrowia serca i całego układu krążenia.
Podwyższony poziom trójglicerydów we krwi zwykle nie powoduje żadnych wyraźnych objawów, dlatego wiele osób nawet nie zdaje sobie sprawy, że problem w ogóle istnieje. Brak symptomów nie oznacza jednak, że sytuacja jest niegroźna. Nadmiar trójglicerydów w osoczu lub surowicy krwi może przez długi czas rozwijać się po cichu, stopniowo zwiększając ryzyko poważnych zaburzeń metabolicznych i chorób układu sercowo-naczyniowego. Z tego względu regularne badania krwi odgrywają kluczową rolę w wykrywaniu nieprawidłowości na wczesnym etapie.
Podstawą diagnostyki jest oznaczenie stężenia trójglicerydów we krwi na czczo. Za prawidłowy wynik uznaje się wartość poniżej 150 mg/dl. Poziom mieszczący się w przedziale:
Chociaż we wczesnych stadiach nadmiar trójglicerydów nie daje objawów, w bardziej zaawansowanych przypadkach mogą pojawić się sygnały ostrzegawcze, takie jak bóle brzucha, powiększenie wątroby czy charakterystyczne żółtawe zmiany skórne, zwane kępkami żółtymi. Są to jednak rzadkie i zazwyczaj późne oznaki bardzo wysokiego poziomu lipidów.
Z uwagi na to, że hipertrójglicerydemia często przebiega bezobjawowo, zaleca się wykonywanie profilaktycznego lipidogramu przynajmniej raz na pięć lat. Osoby należące do grupy podwyższonego ryzyka powinny kontrolować poziom lipidów znacznie częściej. Wczesne wykrycie nieprawidłowości umożliwia szybsze wdrożenie odpowiednich działań — zarówno dietetycznych, jak i farmakologicznych — a także modyfikację stylu życia, co może znacząco wpłynąć na poprawę stanu zdrowia.
Pierwszym i najważniejszym krokiem w redukcji poziomu trójglicerydów jest zmiana nawyków życiowych. Kluczową rolę odgrywa modyfikacja diety oraz wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej. Zaleca się:
Zmiany te powinny być wprowadzane stopniowo, ale konsekwentnie, z uwzględnieniem indywidualnych uwarunkowań pacjenta.
Kompozycja diety ma kluczowe znaczenie dla obniżenia poziomu trójglicerydów. Należy dążyć do ograniczenia podaży kalorii, cukrów prostych i tłuszczów nasyconych. Zalecane jest spożywanie:
Szczególną rolę przypisuje się kwasom omega-3, które znajdują się w tłustych rybach morskich, takich jak łosoś, makrela czy sardynki. Regularne ich spożywanie istotnie obniża stężenie trójglicerydów we krwi.
Istnieje szereg produktów spożywczych, które przyczyniają się do wzrostu poziomu trójglicerydów. Należy do nich zaliczyć:
Warto podkreślić, że nawet zdrowe produkty, takie jak mód, syrop klonowy czy owoce suszone, powinny być ograniczane ze względu na wysoką zawartość cukrów prostych.
Zachowanie odpowiedniego poziomu nawodnienia organizmu wspiera procesy metaboliczne, w tym przemiany lipidów. Zaleca się wypijanie minimum 2 litrów wody dziennie. Napoje dozwolone przy wysokim poziomie trójglicerydów to:
Zdecydowanie należy unikać słodzonych napojów gazowanych, energetyków i soków owocowych z koncentratu.
Niektóre surowce roślinne mogą wspomagać metabolizm lipidów i wspierać funkcjonowanie wątroby. Do najczęściej polecanych należą:
Z suplementów najczęściej zaleca się:
Stosowanie zół i suplementów powinno być poprzedzone konsultacją lekarską, szczególnie w przypadku przyjmowania leków na stałe.
Jeśli modyfikacja stylu życia i dieta nie przynoszą oczekiwanych rezultatów, lekarz może zdecydować o wdrożeniu leczenia farmakologicznego. W terapii hipertrójglicerydemii stosuje się:
Decyzję o rozpoczęciu leczenia powinien podejmować lekarz na podstawie całokształtu obrazu klinicznego i wyników badań.
Trójglicerydy to rodzaj lipidów w krwi, które pełnią rolę energetyczną. Powstają z nadmiaru kalorii i magazynowane są w wątrobie oraz tkance tłuszczowej.
Za prawidłowy poziom uznaje się wartość poniżej 150 mg/dl. Poziom 150—199 mg/dl jest granicznie podwyższony, powyżej 200 mg/dl wskazuje na hipertrójglicerydemię.
Do czynników ryzyka należą niewłaściwa dieta, brak aktywności fizycznej, alkohol, palenie oraz genetyka. Niektóre leki również mogą wpływać na poziom trójglicerydów.
Możesz zastosować zdrową dietę niskotłuszczową, zwiększyć aktywność fizyczną, ograniczyć alkohol i rzucić palenie. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić leczenie farmakologiczne.
Podwyższone trójglicerydy zwiększają ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Regularna kontrola pozwala na wczesne wykrycie problemów i wdrożenie odpowiednich działań zapobiegawczych.
Skorzystaj z bezpłatnej konsultacji lekarskiej celem poznania szczegółów dot. badania klinicznego
Skorzystaj z wyszukiwarki poniżej, aby sprawdzić aktualną ofertę oraz kryteria kwalifikacji na poszczególne badania i konsultacje.
Dowiedz się więcejWięcej informacji
